HET MAKEN VAN EEN ZORN KLEURENKAART
Benodigdheden:
Cadmium rood
Gele oker
Ultramarijn blauw
Titanium wit
Ivory zwart
Paletmes
Palet
Oude lap, keukenrol
Afplaktape (~1cm breed) (te koop bij Bol)
Canvas (bord)
Stanley verfschrapper
Gamsol / geurloze terpentine
Voor de olieverf kan je verschillende merken en types gebruiken. Gebruik op z'n minst goede studie kwaliteit als je niet professioneel te werk wilt gaan en wat moet besparen (Cobra, VanGogh). Pak Rembrandt als je een goede prijskwaliteit verhouding zoekt. Gamblin en Winsor&Newton ook zijn goed en van ongeveer dezelfde prijs.
Cadmium rood
Alternatieven zijn vermiljoen, cadiumrood licht of azo coral. Dit zijn meer oranje tinten. Vooral de vermiljoen is een heel sterk pigment waardoor het heel krachtig is en sterk naar voren kan komen, als het geplaatst wordt naast de andere meer neutrale tinten van het palet.
Titanium wit
Alternatieven zijn flake white, lood of zink wit. Deze mengen minder krachtig in en werkt in sommige gevallen daarvoor makkelijker.
Zorn
Zorn werkte veel met een beperkt palet aan kleuren. Rood, geel, zwart en wit. Hij bereikte daar een breed spectrum aan tinten mee en gebruikte het voor het maken van indrukwekkende werken.
Aangezien het geen volledig kleuren palet is, werkt het makkelijker en is het een fantastische manier om bekend te raken met het mengen van kleuren en het effect van het plaatsen van bepaalde kleuren naast elkaar.
Om gevoel te krijgen met de tinten van het Zorn palet en hun kracht, is het verstandig om een kleuren kaart te maken op basis van de 4 kleuren.
Example from Westerberg's blog.
My own result.
Kleurenkaart
Een kleurenkaart mengen is zeer leerzaam en levert een effectief hulpmiddel voor bij het schilderen naar het leven.
Je wordt behendig met een paletmes wat heel handig is bij het voormengen van kleuren.
Je wordt gevoeliger voor het zien van kleurnuances
Je krijgt gevoel voor de kleurkracht van iedere pigment.
Je leert hoe verschillend pigmenten opdrogen qua textuur
Je ontdekt het effect van iedere kleur op alle andere kleuren van je palet
Duurzaam hulpmiddel als resultaat
de kleurenkaart is heel handig bij het vinden van de juiste kleurcombinatie om een bepaalde tint te krijgen in een stilleven of uit de natuur als je en plein air aan het schilderen bent. Voor in de natuur waar het licht snel veranderd is het handig als je snel weet de juiste kleur te mengen.
Voorbeeld van en over van de kleuren(kaart):
Aaron Westerberg1 voor een demonstratie (huid) kleuren mengen met het Zorn palet.
Aaron Westerberg2 over hoe je later het palet kan uitbreiden met enkele andere tinten zodat je er ook en plein air en stillevens mee kan schilderen
Aaron Westerberg3 extra fragment over hoe zwart in het palet van Zorn op de juiste manier toegepast, prachtige tinten oplevert.
Meer over Zorn's palet, gerelateerde pigmenten en het gebruik:
Drie portretten gemaakt met het Zorn palet:
Het maken van de kleurenkaart is zeker geen klusje wat je even tussendoor doet. Dus neem er een dag voor of een avond per tint en geniet vooral van wat de kleuren en het proces je leren.
Hoe gaan we te werk
Het bekende Zorn palet maakt gebruik van titanium wit, gele oker, cadmium rood en ivoor zwart.
Opzet van de kaart
We gaan iedere tint met de andere tinten mengen in combinatie met wit. Zie het voorbeeld in de tabel hieronder.
Kolom 1(zwart), is zwart waarbij naar beneden toe meer wit ingemengd wordt in gelijke stappen.
Kolom 2 (zwart+rood) is zwart dominant met een deel rood. Dus de gemengde tint mag niet te veel naar het rood neigen. Naar beneden toe wordt wederom weer meer wit ingemengd in gelijke stappen.
Kolom 3 (zwart+geel) is zwart (dominant) met een deel gele oker. Naar beneden toe wordt wederom weer meer wit ingemengd in gelijke stappen.
Bij de tweede en derde serie kolommen van 3 zijn respectievelijk rood en geel dominant.
Bij de laatste twee kolommen zijn rood en geel dominant en worden respectievelijk ongeveer gelijke delen geel / zwart en rood / zwart ingemengd.
Het resultaat is het eerder getoonde voorbeld van Westerberg.
Voormengen
Let er op dat je genoeg verf voor mengt. Stel dat je kolom 2 gaat doen en tijdens het inmengen van wit geen rood+zwart meer over hebt. Dan wordt het heel lastig om weer precies die oorspronkelijke tint terug te mengen en kloppen je overgangen niet.
Mengen op een glasplaat
Meng de stappen met veel rust, wees heel kritisch en observeer goed. Je zal merken dat bij het plaatsen van de kleuren op de kaart, je ineens minder tevreden kan zijn over de stappen van donker naar licht bijvoorbeeld. Schrap dan gewoon de kleur eraf met het paletmes en pas de tinten aan.
Voor het mengen is het ideaal om op een glasplaat te mengen met en paletmes. Koop bij een tweedehandswinkel een oude lijst met een glasplaat erin en je bent gelijk klaar voor de start. Het helpt wel als je een neutraal grijs getint papier in de lijst doet of wit. Dat helpt de mengkleuren beter beoordelen.
Werk heel schoon
Je zal zien dat je heel snel een tint vervuild als je paletmes niet schoon is geveegd of als je glasplaat nog sporen heeft van de vorige mengronde. Blijf dus constant je paletmes afvegen aan een doek.
Als je nieuwe tinten voormengt, gebruik dan een Stanley verfkrabber om de glasplaat te reinigen. En maak zo nodig de glasplaat lokaal nog 's schoon met een doekje en wat gamsol / geurloze terpentine.
Mengverhoudingen
Let op!!! Het is de bedoeling dat wit optisch wordt ingemengd tot 25%, halve sterkte, 75% en 98% (bijna niet te onderscheiden van wit!). Dus de percentages staan NIET gelijk aan de hoeveelheid wit die ingemengd dient te worden.
Als je de mengverhouding zoekt voor bijvoorbeeld de tweede kolom zwart+rood, dan is de tint zo donker dat je bijna niet de kleur kan inschatten en beoordelen of de tint nog zwart genoeg is of al te rood. Doe er dan een heel klein beetje wit in, dan opent de kleur zich en kan je die beter beoordelen.
Paletmes
Het is makkelijker om eerst alles voor te mengen (per 1 of 2 kolommen) en dan op de kaart aan te brengen met een paletmes. Meng en plaats de kleuren NIET met een penseel, dan verspil je veel verf en vervuilt je tint heel snel.
Hoe weet je of je stappen goed zijn
Kijk af en toe door je oogharen, of zet je bril af als je min hebt. De reeksen die je maakt, onscherp bekijken maakt het makkelijker om te beoordelen of de stappen gelijkwaardig zijn. Zowel in vertikale EN horizontale richting. Het helpt ook om zo nu en dan naar je reeksen te kijken vanaf de andere kant van de ruimte waar je bent. Neem rustig 8 metere afstand. Vaak komen dan ook onvolkomen stappen aan het licht.
Ondergrond
Gebruik liefst fijn (portret) canvas, of geprepareerd canvas bord of een met Gesso voorbehandeld paneel. Dat gaat lang mee en tape trekt het niet kapot in tegenstelling tot papier.
Raster maken
Zet 12 vertikale lijnen en 6 horizontale lijnen op een afstand van steeds 35mm van elkaar. Plak daarna precies over deze lijnen smalle afplak tape van maximaal 1 centimeter breed. Dan krijg je vanzelf het raster van vakken wat je nodig hebt voor het maken van het kleuren palet.
Test even of het bij het afhalen van de tape, je canvas niet aangetast wordt.
Haal na het aanbrengen van de kleuren, gelijk de tape er vanaf, anders trek je mogelijk de olieverf mee.
In plaats van lijnen kan je ook stipjes zetten en daaroverheen de tape positioneren.
Verf die je over hebt
Je hebt vast nog verf over aan het einde van het mengen van (delen van) het kleuren palet. Dit hoef je niet weg te gooien. Doe de verf met een paletmes in een afsluitbaar kunststof bakje samen met een watje met wat druppeltjes kruidnagelolie. (te koop bij Holland and Barret). Zo blijft de verf dagen, zo niet weken bruikbaar.
Je kan ook de verf in een bakje doen en invriezen. Dan kan het volgens mij minstens een maand of langer bewaard worden.
Nabewerking
Als het bord na een paar maanden goed droog is kan je er nog een beschermlaag overheen doen. Een spuitvernis o.i.d. dan blijft het bord lang mooi en bruikbaar. Je kan er ook een transparante folie omheen doen zodat vingers met verf de kleurvlakken niet beschadigen.
Heb je vragen, neem gerust direct contact met me op.
Lees verder over mijn werkwijze en de kwaliteit die ik nastreef, door te klikken op een van de andere blogs hieronder.
Commentaires